Punto Antico

Par mes ouvrages de hardanger je m'étais déjà amplement familiarisée avec certains points de broderie, comme le passé plat et le point de feston.  Mais lorsqu'un jour, grâce à l'Internet, je découvris l'effet raffiné italien que ces mêmes points étaient capables d'engendrer, je me sentais prête à relever ce nouveau défi, qui s'appelait Punto Antico.
La broderie que j'aimerais vous présenter dans cet article est effectuée d'après un modèle de Bruna Gubbini, l'une des créatrices italiennes les plus célèbres de Punto Antico.  J'ai brodé ce modèle de 16 cm par 16 cm sur du lin 14 fils avec Coats Fiorentino 8 et 12.

Met sommige borduursteken, zoals de plat- en de festoneersteek, had ik al ruim kennis gemaakt via mijn uitvoeringen in hardanger.  Toen ik dank zij het Internet het Italiaans geraffineerd effect ontdekte dat diezelfde steken ook konden teweegbrengen, voelde ik me meteen klaar voor deze nieuwe uitdaging, die Punto Antico heette.
Het borduurwerk dat ik u in dit artikel wens voor te stellen is uitgevoerd naar een model van Bruna Gubbini, een van de bekendste Italiaanse Punto Antico-ontwerpsters.  Ik heb het geborduurd op 14-draads linnen met Coats Fiorentino 8 en 12.  Het meet 16 bij 16 cm.

Through my hardanger embroideries I had accumulated lots of experience with embroidery stitches such as flatstitch and buttonhole stitch.  However, when I discovered on the Net the Italian sophisticated effect that these stitches could generate, I felt ready for my new challenge that was called Punto Antico.
The embroidery I wish to present you in this article has been executed from a model by Bruna Gubbini, one of the most famous Italian Punto Antico designers.  It measures 16 cm by 16 cm and I embroidered it on 36 count linen with Coats Fiorentino 8 and 12.

Le centre de ce modèle Punto Antico est composé de jours, enrichi d'un remplissage et de points de poste.  Il est entouré de 4 motifs en passé plat et de 4 fleurs en points de poste.
Les angles de cet ouvrage sont effectués en point carré, en passé plat et en point de poste.  Ils sont reliés par une barre étroite en passé plat et en point carré.
Le bord, lui, est composé d'un contour en point carré et d'un bord roulotté fixé avec des petits points de couture.

Het centrum van dit Punto Antico-model bestaat uit ajourwerk, verrijkt met vulling en bouillonsteken.  Het is omringd met 4 motiefjes in platsteek en 4 bloemen in bouillonsteek.
De hoeken van het borduurwerk zijn uitgevoerd in de hokjessteek, de platsteek en de bouillonsteek.  Ze zijn met elkaar verbonden door een smalle balk in plat- en hokjessteek.
De afboording is samengesteld uit een omranding in hokjessteek en de karakteristieke opgerolde zoom, die is vastgezet met kleine naaisteken.

The center of this Punto Antico model consists of pulled thread work, enriched with a filling and bullion stitches.  It is surrounded by 4 motives in satin stitch and 4 flowers in bullion stitch.
The corners of this embroidery are executed in square stitch, satin stitch and bullion stitch.  They are connected with a narrow bar in satin stitch and square stitch.
The border is composed of a contour in square stitch and the characteristic rolled hem, which is fixed with small sewing stitches.

Et c'est quoi, le Punto Antico ?

Le Punto Antico représente une technique de broderie qui se démarque de toutes les autres par l'utilisation de certains points de base spécifiques et un bord particulier.
Les point caractéristiques sont les suivants : le passé plat, le point de poste, le point carré, le point de cordonnet, le point frisé et le point de feston.  Appliqués dans des motifs plus délicats et frivoles que le style austère de certains autres techniques de broderie, comme le hardanger, ces points engendrent un effet raffiné, artistique et même chic.
L'autre élément caractéristique dans le Punto Antico est l'ourlet.  A l'exception de draps, de serviettes et de rideaux, un ouvrage de Punto Antico s'achève traditionnellement par le bord italien.  Il s'agit d'un contour ajouré auquel est fixé l'ourlet roulotté.  Cet ourlet roulotté est obtenu en roulant le bord du tissu entre le pouce et l'index mouillés jusqu'à obtention d'un bourrelet serré, qui est fixé ensuite par des petits points de couture.  C'est une opération délicate qui nécessite pratique et patience avant d'être effectuée sans faute.  Les photos en sont témoin que moi, je n'ai toujours pas atteint ce niveau-là.
Si le berceau de cette technique se trouve de toute probabilité à une époque bien plus reculée, la base du Punto Antico actuel est située à Venise.  C'est là, au XVème siècle, que cette technique connut un essor et son plus grand éclat, pour ensuite sombrer de nouveau dans l'oubli.
La broderie du XVème siècle était richement structurée et complètement remplie.  Le Punto Antico d'aujourd'hui par contre est plus léger, laissant plus de tissu non ouvragé et s'exécute souvent en combinaison avec des jours.  Cependant, les points de base spécifiques et l'ourlet particulier, éléments caractéristiques du Punto Antico, ont été préservés.
Cependant, le nom lui-même, Punto Antico, est assez récent et n'est en vogue que depuis le début du XXème siècle, lorsque cette technique a été redécouverte.


Wat is eigenlijk Punto Antico ?

Met Punto Antico wordt een borduurtechniek aangeduid die zich onderscheidt van alle andere door het gebruik van specifieke basissteken en een bijzondere omranding.
De kenmerkende steken zijn de volgende : de platsteek, de bouillonsteek (ook staafknoopje genoemd), de hokjessteek (of kastjessteek), de cordonsteek, de krulsteek en de festoneersteek.  Geplaatst in fijnere, meer frivole motieven dan de strakke stijl van andere borduurtechnieken, zoals hardanger, verwekken deze steken een geraffineerd en kunstzinnig effect.  Een soort chic zelfs.
Typisch in Punto Antico is ook de zoom.  Behalve bij lakens, handdoeken en gordijnen wordt het Punto Antico-borduurwerk altijd afgewerkt met de Italiaanse zoom.  Deze bestaat uit een omranding in ajour waartegen de opgerolde boord van de stof wordt vastgemaakt.  Een opgerolde boord wordt bekomen door de stof tussen de natgemaakte duim en wijsvinger zo hard mogelijk op te rollen en deze vervolgens met kleine naaisteekjes vast te zetten.  Het is een moeilijke bewerking die oefening en geduld vraagt vooraleer ze smetteloos kan worden uitgevoerd.  Aan de foto's te zien heb ik dat niveau helaas nog niet bereikt.
Staat de bakermat van deze borduurtechniek wellicht in een veel verder verleden, de basis van de hedendaagse Punto Antico situeert zich in Venetië, waar de techniek in de 15de eeuw een heropleving en zijn grootste bloei kende, om daarna opnieuw in de vergetelheid weg te zinken.
Het 15de eeuwse borduurwerk bezat een rijke structuur en was helemaal opgevuld.  De hedendaagse Punto Antico is lichter, laat meer onbewerkte stof zien en wordt vaak gecombineerd met ajourwerk.  Maar de speciale zoom en de basissteken, zo kenmerkend voor Punto Antico, blijven bewaard.
De benaming zelf, Punto Antico, is vrij recent en pas sinds het begin van de 20ste eeuw in gebruik genomen, toen deze borduurtechniek herontdekt werd.


After all, what is Punto Antico ?

Punto Antico is an embroidery technique that differs from the others through the use of specific basic stitches and a specific border (Italian hem).
The characteristic stitches are : the satin stitch (also called flat stitch), the bullion stitch, the square stitch, the whip stitch, the curl stitch and the buttonhole stitch.  When applied to finer and more frivolous motives than the austere style of other embroidery techniques such as hardanger, these stitches create a refined and artistic effect.  A sort of chic.
Also characteristic in Punto Antico is the border.  With the exception of sheets, towels and curtains Punto Antico embroidery is always finished with the Italian hem.  It consists of a contour in openwork against which the rolled hem of the fabric is fastened.  One makes this hem by rolling the linen between a moistened thumb and index finger to obtain a hard roll.  Then this slim roll is fixed to the openwork with small sewing stitches.  It is a delicate operation that requires practice and patience before one arrives at an even exceptable execution.  The pictures show that I am still not at that level.
If, in all probability, the cradle of this embroidery technique stands in a far more remote past, the basis of today's Punto Antico is situated in Venise, where in the 15th century it knew a revival and its largest bloom, before sinking again into oblivion.
The 15th century embroidery possessed a rich structure and was completely filled up.  Today's Punto Antico is lighter, there is more unworked linen and the motives are often combined with openwork.  However, the basic stitches and the special hem, which are so typical for Punto Antico, are preserved.
The name itself, Punto Antico, is fairly recent and only in use since the beginning of the 20th century, when this technique was rediscovered.