Punto Antico

Cet ouvrage en Punto Antico est un modèle de ma propre création et inspiré par une série de livres de Bruna Gubbini, parue sous le titre Il Punto Antico.
La zone ajourée de cette broderie forme un carré qui a été obtenu en coupant, en chaîte et en trame, 4 fois 6 fils et en laissant 3 fois 8 fils.  Ensuite, j'ai travaillé ces 8 fils en enveloppant 4 fils à la fois au point cordonnet, me laissant ainsi 2 barrettes.  Par conséquent, chaque intersection des barrettes forme un petit carré ajouré.  Finalement, depuis le milieu de chaque carré, j'ai brodé des points de poste, sur chaque angle et entre les barrettes.  Cela fait donc 8 points de poste par carré.  Or, étant donné que la partie ajourée comprend 264 de ces petits carrés, je constate avoir brodé 2.112 point de poste au total !  Stupéfiant, non ?  Un travail de longue haleine, je vous assure !  Les petites roses en point de poste qui se forment ainsi sont caractéristiquement Punto Antico.  Du reste, c'est encore en italien que le nom réflète le mieux leur grâce : Roselline a punto vapore.
Autour de la zone ajouré j'ai brodé un cadre comprenant une rangée au double point avant, une rangée au passé plat alterné avec le point carré et pour finir une autre rangée au double point avant.
L'intérieur de la partie ajourée, au centre de l'ouvrage, est bordé d'un cadre identique.  Seulement ici, j'ai interrompu les deux rangées de l'intérieur afin d'accentuer les angles.
Pour encadrer l'ensemble j'ai agrémenté les angles extrêmes de la toile d'un motif au passé plat.
Ce Punto Antico a été brodé sur de la toile Graziano 15 fils avec de l'Anchor perlé 8 et 12, n° 1.  Il mesure 31 cm sur 31 cm.
Mais cette broderie ne serait pas du Punto Antico pur sang si elle ne possédait pas le bord roulotté.  Davantage sur ce sujet un peu plus loin dans cet article.

This Punto Antico embroidery is one of my personal creations, inspired by a series of books by Bruna Gubbini published under the title Il Punto Antico.
The openwork part of this embroidery forms a square that was obtained by cutting away, in warp and weft, 4 times 6 threads and by leaving 3 times 8 threads.  Then I fashioned those 8 threads by taking 4 threads together to work woven bars in whip stitch, which left me 2 bars.  So, each intersection of these bars forms a little square.  From the middle of each square I embroidered bullion stitches, on each angle and between the bars.  That makes 8 bullion stitches per square.  Knowing that the openwork area contains 264 of these little squares I come to the conclusion that I executed 2.112 bullion stitches in this small piece of embroidery !  This is startling, isn't it ?  A long-term task, that's for sure !  The fine little roses in bullion stitch that have been created by doing so are typically Punto Antico.  It is, of course, in Italian that their name sounds the most graceful : Roselline a punto vapore.
Around the outside of the openwork area I have embroidered a frame made of a row in cable stitch, a row in satin stitch alternated with square stitch and finally another row in cable stitch.
The inside of the center part has been executed with the same frame.  But there I interrupted the two inner rows in order to emphasize the angles.
The extreme corners of the fabric have been accentuated with a motif in satin stitch.
I embroidered this Punto Antico on 38 count Graziano linen with Anchor perlé 8 and 12, no 1.  It mesures 31 cm by 31 cm.
But this embroidery would be no thoroughbred Punto Antico without the rolled hem.  But more about that further on.

Dit Punto Antico-borduurwerk is er eentje dat ik zelf heb ontworpen, geïnspireerd door een reeks boeken van Bruna Gubbini, verschenen onder de titel Il Punto Antico.
Het opengewerkt gedeelte van dit borduurwerk vormt een vierkant dat werd bekomen door in schering en inslag 4 keer 6 draden weg te knippen en 3 keer 8 draden te laten staan.  Die 8 draden heb ik dan bewerkt door telkens 4 draden samen te nemen en te omwoelen met de cordonsteek, waardoor ik 2 spijltjes verkreeg.  Op elke kruising van de spijltjes ontstaat aldus een open vierkantje.  Vanuit het midden van elk vierkantje heb ik dan bouillonsteken geborduurd, op elke hoek en tussen de spijltjes.  Dat maakt 8 bouillonsteken per vierkantje.  Wetende dat het opengewerkt gedeelte 264 vierkantjes bevat, stel ik vast dat ik in dit klein borduurwerkje 2.112 bouillonsteken heb geborduurd !  Verbijsterend, nietwaar ?  Een werk van lange adem, dàt wel.  De fijne roosjes in bouillonsteek die daarbij ontstaan zijn typisch Punto Antico.  Het is dan ook in het Italiaans dat hun naam het bevalligst klinkt : Roselline a punto vapore.
Rondom de buitenkant van het opengewerkt gedeelte heb ik een kader geborduurd dat bestaat uit een rij in dubbele stiksteek, een rij in platsteek afgewisseld met hokjessteek en ten slotte nog een rij in dubbele stiksteek.
Het centrum van dit borduurwerk is afgezet met hetzelfde kader.  Alleen zijn hier de binnenste twee rijen onderbroken om de hoeken te accentueren.
De uiterste hoeken van deze Punto Antico zijn opgesmukt met een motief in platsteek.
Het geheel is geborduurd op 15-draads Graziano met Anchor perlé 8 en 12, nr. 1.  Het meet 31 cm op 31 cm.
Maar dit borduurwerk zou geen volbloed Punto Antico zijn zonder de opgerolde zoom.  Daarover meer wat verder in dit artikel.


Comment fabriquer un bord roulotté  |  How to make a rolled hem  |  Hoe een opgerolde zoom maken

Dans mon article du 22 février j'ai qualifié le bord italien comme l'une des caractéristiques les plus importantes de la broderie Punto Antico.  Comme mentionné celui-ci comprend un contour ajouré contre lequel on fixe le bord roulotté (appelé aussi ourlet roulotté).  Afin de ne pas surcharger mon ouvrage en jours, j'ai décidé d'abandonner le contour ajouré pour ne faire que le bord roulotté.  Les photos ci-dessous vous montreront comment j'ai procédé.

In my February 22nd post I designated the Italian hem as one of the most important characteristics of Punto Antico embroidery.  As mentionned there, it consists of a contour in openwork against which the rolled hem of the fabric is fastened.  To emphasize the border in bullion flowers I decided not to do more openwork and finish it off with a simple rolled hem.  The pictures below will show you how I proceeded.

In mijn artikel van 22 februari heb ik de Italiaanse zoom aangemerkt als een van de belangrijkste kenmerken van Punto Antico-borduurwerk.  Zoals toen vermeld bestaat deze uit een omlijsting in ajour waartegen de opgerolde zoom van de stof wordt vastgemaakt.  Gezien mijn Punto Antico-model echter al heel wat ajourwerk bevatte heb ik maar besloten geen omranding in ajour meer toe te voegen, maar enkel de opgerolde zoom te vormen.  Op de onderstaande foto's kunt u zien hoe ik tewerk ben gegaan.

1.  Commencer par tirer 1 fil tout autour de la toile, à l'endroit où le bord roulotté est souhaité.  Puis couper la toile, en respectant une marge de 1 à 1,50 cm à côté du fil tiré, en faisant attention toutefois que la marge ait partout la même largeur.

First of all pull 1 thread all around the fabric, at the place where the rolled hem is to come.  Then cut the fabric, leaving a margin of 1 to 1,50 cm next to the pulled thread, watching carefully, however, that the margin has the same width everywhere.

Beginnen met rondom de stof 1 draad uit te trekken, op de plaats waar de opgeroldde zoom gewenst is.  Vervolgens de stof rondom afknippen, daarbij een marge van 1 tot 1,50 cm latend naast de uitgetrokken draad.  Let er evenwel op dat de marge overal dezelfde breedte heeft.


2.  Tourner le tissu à l'envers.  Mouiller les pouces et les index.

Turn the fabrik upside down.  Moisten thumbs and forefingers.

De stof met de onderkant naar boven leggen.  Duimen en wijsvingers natmaken.





3.  Au milieu de l'un des côtés, saisir le bord entre les pouces et les index mouillés et rouler vers le centre du tissu jusqu'à obtention d'un boudin fin et ferme.

Take the border in the middle of a side between wet thumbs and forefingers and roll up, towards the center of the fabric, to obtain a thin and firm roll.

In het midden van een van de zijden de boord vastnemen tussen natte duimen en wijsvingers en, in de richting van het centrum van de stof, tot een hard en fijn rolletje oprollen.



4.  Toujours à l'envers du tissu, fixer immédiatement le morceau de bord que vous venez de roulotter par de petits points de Paris : procédant de bas en haut, prendre à chaque fois 2 fils de la toile, puis piquer dans le boudin.

Staying on the back side of the fabric, sew the piece of hem you just rolled with small hem stitches : working upwards, taking 2 threads of the fabric and sticking the needle in the rolled hem.

Het stuk opgerolde zoom, steeds aan de achterzijde van de stof, onmiddellijk vastzetten met kleine zoomsteekjes door telkens 2 draden van de stof op te nemen en daarna de naald in het rolletje te prikken, daarbij van onder naar boven werkend.


5.  Rouler les angles en biais et couper déliatement les extrêmes pointes.  Puis continuer à rouler les deux côtés l'un vers l'autre jusqu'à obtention d'un angle parfait de 90°. Fixer tout de suite cet angle à partir de la pointe par de petits points.

Roll up the angles on the bias and carefully cut off the extreme tips.  Then roll up both sides of the angle into a perfect angle of 90°.  Fix the angle immediately with small stitches, proceeding from the point down.

Hoeken schuin oprollen, uiterste eindjes voorzichtig afknippen en beide benen van de hoek verder naar elkaar toe oprollen tot een perfecte hoek van 90° ontstaat.  De hoek onmiddellijk vanuit de punt met kleine stiksteekjes vastzetten.


6.  Continuer ainsi de suite tout le long du pourtour jusqu'au point de départ.

Go on in the same way along the contour up to the point of departure.

Geleidelijk verdergaan tot de hele zoom op die wijze is bewerkt.






Les roulotteuses  |  The roulotteuses   |   De roulotteuses

En fabriquant un bord roulotté mes pensées s'égarent toujours vers ce roman de Marie-Paul Armand que j'ai lu il y a pourtant quelques années déjà.  Un Bouquet de Dentelle est une histoire émouvante qui se déroule aux alentours de Cambrai au début du XXe siècle, dans le milieu des roulotteuses.
L'industrie textile connut un grand essor dans le Nord de la France à cette époque.  Afin de renforcer les mouchoirs avec un bord roulotté les ateliers de tissage firent appel aux roulotteuses.  C'était un métier à part entière à l'époque, pratiqué par les femmes au foyer et le plus souvent en groupe, leur permettant, moyennant la plus grande minutie et de nombreuses heures de travail, d'acquérir un revenu modeste.
A l'heure qu'il est, il ne reste plus guère de roulotteuses dans le Cambrésis qui possèdent encore la compétence et le savoir-faire d'antan.  Le roulottage, en tant que métier, est menacé d'extinction et, de toute probabilité, appartiendra bientôt au folklore, partageant ainsi le destin de beaucoup d'autres artisanats anciens.

When creating a rolled hem (bord roulotté in French) my thoughts always wander off to a book by Marie-Paul Armand that I read quite some years ago.  Un Bouquet de Dentelle is a moving story placed in the early 20th century around Cambrai, in the environment of the roulotteuses.
Textile industry flourished at that time in Northern France.  To strengthen their woven handkerchiefs with a rolled hem, weaving mills appealed to roulotteuses.  It was a full trade in those days, practiced by women at home, usually in group, enabling them, by exceptional care and many hours of labor, to acquire a modest income.  In today's Cambrai there still remain a rare few of these roulotteuses who possess the skill and craftsmanship of the past.  Sadly enough, again, sharing the lot of so many old crafts, roulottage is threatened with extinction and will probably soon belong to the folklore.

Bij het maken van een opgerolde zoom dwalen mijn gedachten telkens weer af naar een boek van Marie-Paul Armand dat ik een paar jaar geleden heb gelezen.  Un Bouquet de Dentelle is een aangrijpend verhaal dat zich afspeelt in het begin van de 20ste eeuw rond Cambrai, in het milieu van de roulotteuses.
De textielindustrie kende toen een grote bloei in het Noorden van Frankrijk.  Om hun geweven zakdoeken te verstevigen met een opgerolde zoom deden de weverijen beroep op roulotteuses.  Het was een volwaardig beroep in die tijd dat door vrouwen thuis en voornamelijk in groepsverband werd uitgeoefend en waarmee ze, door uitzonderlijke zorgvuldigheid en vele uren arbeid, een bescheiden inkomen verwierven.  Tegenwoordig bezitten nog slechts enkele roulotteuses in de streek van Cambrai de handigheid en het vakmanschap van vroeger.  Roulottage als beroep is met uitsterven bedreigd en behoort straks wellicht tot de folklore, daarmee het lot van heel wat andere oude ambachten delend.