QIVIUT

Pour parler de quelque chose qui sort de l'ordinaire, cette écharpe pourrait poser en modèle.
A vrai dire, c'est une étole, qui, de son vrai nom, s'appelle O-stole mio.  Créé par Natalia Vasilieva, le patron peut être téléchargé gratuitement depuis Ravelry.
Alors, quelles particularités cette étole présente-t-elle ?  Eh bien, le modèle a été conçu dans la tradition de la dentelle Orenbourg et, de plus, je l'ai tricoté en qiviut, la laine de bœuf musqué.  Je vous explique tout en détail dans cet article.

To imagine something exceptional, this scarf might serve as a model.  It's a stole actually, and its real name is O-stole mio.  The pattern is from the hand of Natalia Vasilieva and can be downloaded free from Ravelry.
What is so special about this stole ?  Well then, the pattern has been designed in the Orenburg lace tradition and, what's more, I knitted it out of qiviut, the musk ox wool.  You will find a detailed explanation further on in this article.

Als je 't nou wil hebben over iets buitengewoons, dan kan deze sjaal model staan.
Eigenlijk is 't een stola en zijn ware naam luidt O-stole mio.  Het ontwerp is van de hand van Natalia Vasilieva en het patroon kan gratis worden gedownload van Ravelry.
Wat is er nu zo bijzonder aan deze stola ?  Welnu, het patroon is ontworpen in de traditie van het Orenburgs kantbreiwerk en bovendien heb ik hem gebreid met qiviut, de wol van de muskusos (lees : muskus-os).  Ik vertel u alles in detail in dit artikel.

Tout d'abord un mot sur la dentelle Orenbourg.
Orenbourg est une ville en Russie, située à quelque 1.500 km au sud-est de Moscou, près de la frontière avec la République Kazakhstan.  C'est avec sa tradition de châles tricotés, née vers 1750, que la région d'Orenbourg s'est faite une renommée internationale, au point que de nos jours le châle Orenbourg représente l'un des symboles de l'art artisanal russe et apparaît même sur un timbre-poste.
Au départ, le châle Orenbourg fut tricoté en pure laine de chèvre, fabriquée du duvet (la sous-couche du pelage) d'une race de chèvre locale.  Plus tard, afin de rendre la laine à la fois plus solide et moins chère, on ajouta de la soie.  Le résultat est similaire au cachemire et au mohair, puisque la fibre du duvet de la chèvre Orenbourg est l'une des plus fines au monde.  Il n'est donc pas surprenant que le châle Orenbourg est réputé pour passer facilement, malgré sa taille, à travers une bague.
C'est précisément pour sa finesse et sa douceur que la laine Orenbourg a toujours été très convoitée.  Aux 18ème et 19ème siècles la France importait des quantités considérables de ce coûteux duvet de chèvre Orenbourg.  Cependant, une tentative d'obtenir cette laine précieuse de façon beaucoup moins onéreuse, en élevant des chèvres d'Orenbourg importées en France, échoua.  En effet, s'adaptant au climat plus chaud, la race Orenbourg dégénérait en espèce ordinaire, au poil dur et grossier.
La tradition de la dentelle Orenbourg, outre l'usage de cette laine de chèvre spécifique, se caractérise également par son patron et la manière particulière du tricot.  Quelle que soit la forme en laquelle le châle Orenbourg se présente -rectangulaire, carrée ou triangulaire- le modèle contient toujours les mêmes éléments : un bord en dentelle et une section centrale avec les motifs traditionnels d'Orenbourg, tels que les empreintes de souris, les petits pois, les empreintes de chat, les fraises, les flocons de neige, les rayons de miel et les diamants.  Certains de ces motifs sont assez compliqués à réaliser, la dentelle étant tricotée aussi bien dans les rangs de l'endroit que dans ceux de l'envers.  Cela pourrait prêter à confusion et prendre du temps avant qu'on ait la technique dans les doigts.  D'ailleurs, à en juger d'après les commentaires sur le site Ravelry, je n'étais pas la seule à peiner sur cette façon de tricoter.  Cependant, le résultat obtenu est ce qu'on appelle true lace (la véritable dentelle).
Dans la tradition Orenbourg on commence à tricoter le châle par le bord en dentelle inférieur.  Ensuite, tout le long de ce bord on ramasse les mailles nécessaires afin d'avoir sur l'aiguille aussi bien les mailles du bord gauche que celles de la section centrale et du bord droit.  Puis on tricote le bord gauche, la partie centrale et le bord droit jusqu'à la longueur désirée.  Les mailles du bord gauche et de la section centrale restent en attente sur l'aiguille gauche et en tricotant ensuite le bord supérieur on prend, à chaque rang droit, une maille de la partie centrale, jusqu'à l'arrivée à l'angle du bord gauche.  Là, finalement, les deux bords sont cousus ensemble.
L'une des particularités du châle Orenbourg consiste dans le fait qu'il ne possède ni endroit ni envers spécifique.  En effet, tout étant tricoté en point mousse, les deux côtés se révèlent identiques.  Même pour tricoter deux mailles ensemble on tricote toujours à l'endroit.
Caractéristique supplémentaire de la tradition Orenbourg, c'est que la laine est tricotée avant le lavage.
A celles qui veulent se plonger dans la tradition Orenbourg, je recommande le livre de Galina Khmeleva, The Gossamer Webs Design Collection.

Avec ceci tout aurait été dit sur le côté technique de mon étole, si effectivement elle était faite en duvet de chèvre Orenbourg.  Seulement... je l'ai tricoté en qiviut.
Qu'est-ce que c'est que le qiviut (prononcez : quiviout) ?
Mentionné dans l'introduction, il s'agit de la laine de bœuf musqué.  Le nom est trompeur.   Certes, cet animal, de par son apparence -pelage épais et tête cornue impressionnante- évoque inévitablement l'image du bison.  Or, le bœuf musqué, en ce qui concerne squelette et comportement, se rapproche

Bœuf musqué sauvage

beaucoup plus des chèvres et des moutons que de la race bovine.  Le nom est simplement inspiré par la forte odeur musquée émise par le mâle pendant le période du rut.  La hauteur au garrot d'un bœuf musqué ne dépasse pas 1 à 1,5 m et son poids se situe entre 300 et 400 kg.
Il fut un temps, il y a quelque 500.000 ans, les bœufs musqués vivaient dans tout l'hémisphère nord, parmi les mammouths lanifères, les tigres à dents de sabre et les aurochs.  Depuis, à cause des changements du climat, la chasse intensive et le rétrécissement de leur habitat, leur nombre ne cessa de diminuer.  Les troupeaux restants furent repoussés de plus en plus vers les régions rudes et sauvages du nord.  A la fin du 19ème siècle, ayant déjà complètement disparu en Alaska, le bœuf musqué n'existait plus qu'en Groenland et dans les territoires déserts de l'extrême nord du Canada.  Cependant, en 1930 un nouveau troupeau en provenance de Groenland fut importé en Alaska.  A présent, le bœuf musqué est une espèce protégée, existant à l'état sauvage dans des réserves en Sibérie, Alaska et Norvège, où il vit en troupeaux de deux à trois douzaines d'exemplaires, le plus souvent menés par une femelle.

Le qiviut

Le pelage du bœuf musqué, l'un des plus isolants dans le monde animal, contient deux couches de poils : une couche de surface de longs poils épais et une sous-couche de poil fin, doux et soyeux, le duvet, appelé qiviut par les Esquimaux.  C'est le fibre naturel le plus fin au monde.  Il est encore plus doux que le cachemire, huit fois plus isolant que la laine de mouton et ne rétrécit pas au lavage, quelle que soit la température de l'eau.  Par ailleurs, étant trop fin pour être tricoté tel quel, vous trouverez le qiviut toujours mélangé avec de la soie.

Boeuf musqué à la ferme d'élevage

Le qiviut que l'on retrouve de nos jours dans le commerce provient de bœufs musqués élevés dans des fermes d'élevage, pas seulement au Canada, en Alaska ou en Groenland, mais depuis peu aussi en Sibérie, en Norvège et en Suède. Au printemps, les boeufs musqués se mettent à muer.  Le duvet, se détachant tout seul de la peau, est récolté par peignage, contrairement aux moutons qui sont tondus.  Un bœuf musqué adulte donne entre 2 et 3 kg de qiviut par an.  Après un cardage manuel afin de le défaire de toutes les impuretés, le duvet récolté sera d'abord filé, puis lavé.  D'un teint bis de sa nature, le qiviut supporte très bien les colorants : raison pour laquelle de nos jours on en retrouve de toutes les couleurs.
Si le qiviut peut être un peu dur au toucher lors du tricot, il devient doux comme un nuage après le blocage* du châle (*le blocage est un procédé assez compliqué par lequel le châle mouillé est fixé à l'aide de fils et de petits clous afin de le faire prendre sa forme définitive).
Un châle en qiviut est doué d'une extrême faculté thermique et, ce qui plus est, sa qualité ne dégénère pas en vieillissant.  Bien au contraire, plus il est porté et lavé, plus il devient doux, fin et soyeux.  En outre, l'usage fréquent lui donnant une brillance, un châle en qiviut gagne en beauté avec le temps, ce qui n'est malheureusement pas notre cas.

First of all a word about the Orenburg lace.
Orenburg is a town in Russia, situated some 1,500 km southeast of Moscow, close to the border of the Republic of Kazakhstan.  A tradition of knitted shawls, which started around 1750, earned the Orenburg region an international reputation, to the extent that the Orenburg shawl has become one of the symbols of Russian artistic handicraft and even appears on a postage stamp.
In the beginning, the Orenburg shawl was knitted in pure goat's wool, down made of the undercoat of the local goat breed.  Later, in order to strengthen the wool and making it cheaper at the same time, silk was added.  The result is similar to cashmere and mohair since the undercoat of the Orenburg goat is one of the finest in the world.  Not surprising actually that the Orenburg shawl is also called the wedding ring shawl : it's so fine that, in spite of its dimensions, it can easily be pulled through a wedding ring.
Due to its fineness and softness the Orenburg shawl has always been in great demand.  During the 18th and 19th century France imported large amounts of this precious Orenburg goat's wool.  An attempt to obtain this wool in a cheaper manner, by breeding imported Orenburg goats in France, failed.  Indeed, in its adaptation to the warmer climate the Orenburg breed degenerated to ordinary goats, with harder and thicker hair.
The Orenburg tradition is also characterized by its pattern and the particular way of knitting.  Although the Orenburg shawl may as well appear in the form of a rectangle, a triangle or a square, the pattern contains always the same elements : a lace knitted border and a central section with the traditional Orenburg motives such as the mouse prints, peas, cat's paws, strawberries, snowflakes, honeycombs and diamonds.  Some of these motives are pretty complicated since the lace is knitted as well in the right as in the wrong side.  This may cause confusion and it takes some time before you get the hang of it.  But judging from the comments on the Ravelry website I am not the only one who met some difficulties with this very special knitting technique.  It's the so-called true lace.
According to the Orenburg tradition one starts knitting a shawl with the lower lace border.  Along that border you pick up the necessary stitches, so that the needle finally holds the stitches of the left border as well as these of the central part and the right border.  Then you continue to knit the left border, the central section and the right border together until you reach the desired length.  The stitches of the left border and the central part remain waiting on the left needle and while knitting the upper border you take along, every right row, one stitch from the central part, until you arrive at the corner of the left border.  And there, finally, the two borders are grafted together.
Also typical for the Orenburg shawl is that it doesn't have a specific front or back.  Indeed, both sides are identical since the shawl is knitted in garter stitch throughout.  Even knitting two stitches together is always done in garter stitich.
Another peculiarity of the Orenburg tradition is that the wool is first knitted before being washed.
To those who want to learn more about the Orenburg tradition I highly recommend Galina Khmeleva's book The Gossamer Webs Design Collection.

With this, everything would have been said on the technical details of my stole... if it had indeed been done out of Orenburg goat's wool.  But I chose qiviut.
Now what is qiviut ?

Musk ox in the wild

As mentioned in the introduction qiviut is the wool of the musk ox.  The name is misleading.  Indeed, this animal, by its appearance -the thick hairy coat and impressive horned head- inevitably evokes the image of the bison.  But the musk ox, as for skeleton and behavior, has much more in common with sheep and goats than with cattle.  The name only has been inspired by the strong musk scent emitted by the male during the mating season.  An adult musk ox measures at shoulder height no more than 1 to 1.5 m and weighs between 300 and 400 kg.
At one time, musk oxen lived throughout the northern hemisphere, among woolly mammoths, sabre-toothed tigers and aurochs, some 500,000 years ago.  But climate changes, intensive hunting and contraction of their habitat reduced the number of musk oxen considerably and the remaining herds were pushed back further and further into the wild and rigorous North.  At the end of the 19th century only a small number still lived in Greenland and the uninhabited areas of the far north of Canada.  No more musk oxen were found then throughout Alaska.  In 1930 however, a herd was imported from Greenland and succesfully reintroduced in the area.  By now, the musk ox has become a protected species being found in the wild in reserves in Siberia, Alaska and Norway, where they live in herds of two or three dozen specimens, usually led by a female.

Qiviut

The coat of the musk ox, one of the most insulating in the animal world, consists of two layers : an upper layer of long and coarse hair and an undercoat made of soft an woolly hair, which was called qiviut by the Eskimos.  It is the finest natural fibre in the world.  It is even softer than cashmere, insulates eight times more than sheep's wool and doesn't shrink in the wash, whatever the temperature of the water may be.  Qiviut is so extremely fine that it can't be knitted on itself.  That's why it is always mixed with silk.

Musk ox on a farm

The qiviut available nowadays on the market comes from musk ox farms, not only in Canada, Alaska and Greenland, but also in Siberia, Norway and Sweden.  In springtime, the musk ox is moulting.  The lower hair coat, coming off the skin by itself, is then gathered by combing, unlike sheep that are sheared.  A fully-grown musk ox yearly gives 2 to 3 kg of qiviut.  The gathered hair is then manually carded to remove all impurities.  After that, it is spun and only then it is washed.  Qiviut, being grayish brown by nature, tolerates dyeing well, so nowadays it can be found in many colours.
Qiviut may feel somewhat rough to the touch while knitting, but after the scarf has been blocked* it becomes as soft as a cloud (*blocking is a fairly complex process by which the wet shawl is stretched and fixed with threads and small nails in order to give it its final form).
A shawl or a scarf out of qiviut has an extremely high thermal quality and it doesn't degenerate.  On the contrary, the more it's worn and washed, the thinner, softer and woollier it becomes.  Moreover, frequent use makes it sheen and in the course of time it's gaining in beauty, something that unfortunately doesn't apply to us...

Eerst een woordje over het Orenburgs kantbreiwerk.
Orenburg is een stad in Rusland, gelegen op zo'n 1.500 km ten zuidoosten van Moskou, tegen de grens van de Republiek Kazachstan.  Met zijn traditie van gebreide sjaals, ontstaan omstreeks 1750, heeft de orenburgstreek internationale faam verworven, in die mate zelfs dat de orenburgsjaal intussen een van de symbolen van Russisch handwerk vertegenwoordigt en zelfs op een postzegel voorkomt.
Oorspronkelijk werd de orenburgsjaal gebreid in pure geitenwol, dons vervaardigd van de onderste haarlaag van een plaatselijk geitenras.  Later, om de wol te versterken en tegelijk goedkoper te maken, voegde men zijde toe.  Het resultaat is vergelijkbaar met kasjmier en mohair, want het onderhaar van de orenburggeit is een van de fijnste ter wereld.  Het is niet verwonderlijk dat de orenburgsjaal de bijnaam trouwringsjaal heeft meegekregen : hij is zo fijn dat hij, ondanks zijn afmetingen, makkelijk door een trouwring kan worden gehaald.
Precies om zijn fijnheid en zachtheid is de orenburgwol altijd erg in trek geweest.  Frankijk importeerde in de 18de en 19de eeuw aanzienlijke hoeveelheden van dit kostbaar Orenburgs geitenhaar.  Een poging om de kostbare wol te bekomen via ingevoerde orenburggeiten bleek niet succesvol.  Door het warmere klimaat degenereerde het Orenburgs geitenras tot gewone geiten met harder en dikker haar.
Benevens het gebruik van deze specifieke geitenwol kenmerkt de orenburgtraditie zich ook door zijn patroon en de karakteristieke manier van breien.  Hoewel de orenburgsjaal zowel in de vorm van een rechthoek, vierkant als driehoek kan voorkomen, bevat het patroon altijd dezelfde elementen : een boord in kantbreiwerk en een middengedeelte met de traditionele orenburgmotieven, zoals de muizenpootjes, erwten, kattenpootjes, aardbeien, sneeuwvlokjes, honingraten en diamanten.  Sommige van deze motieven zijn vrij gecompliceerd vermits ze zowel in de heen- als in de teruggaande rijen uit kantbreiwerk bestaan.  Dit kan tot verwarring leiden en het duurt zijn tijd vooraleer je 't in de vingers hebt.  Maar volgens de ervaringen die op Ravelry staan te lezen ben ik niet de enige die het met deze speciale manier van breien wat moeilijk had.  Het is, wat men noemt, true lace (echt kantbreiwerk).
Volgens de orenburgtraditie begint men een sjaal te breien met de onderste boord in kantbreiwerk.  Langs die boord raap je vervolgens de nodige steken op, zodat je uiteindelijk op de naald zowel de steken van de linkerboord, het centrale gedeelte als de rechterboord hebt staan.  Daarna brei je de linkerboord, het middengedeelte en de rechterboord samen tot de gewenste lengte.  De steken van de linkerboord en het middengedeelte blijven wachten op de linkernaald en terwijl je dan de bovenste boord breit neem je tegelijkertijd elke rechtse rij één steek mee van het centrale gedeelte, tot je uitkomt op de hoek van de linkerboord.  Daar worden ten slotte beide boorden samengenaaid.
Eigen aan de orenburgsjaal is ook dat hij geen specifieke voor- en achterkant bezit.  Beide zijden zijn namelijk identiek, vermits alle rijen rechts worden gebreid.  Zelfs twee steken samenbreien gebeurt altijd rechts.
Bijkomende bijzonderheid van de orenburgtraditie is dat de wol wordt gebreid voordat ze wordt gewassen.
Wie meer wil te weten komen over Orenburgs kantbreiwerk kan het volgende boek raadplegen : The Gossamer Webs Design Collection van Galina Khmeleva.

Hiermee zou alles gezegd zijn over de technische kant van mijn stola, ware het niet dat ik hem niet met geitenwol, maar met qiviut heb gebreid.
Wat is qiviut ?

Muskusos in het wild

Zoals in de inleiding al even aangestipt is qiviut de wol van de muskusos (lees : muskus-os).  De naam is misleidend.  Inderdaad, door zijn uitzicht -de dikke harige vacht en indrukwekkende gehoornde kop- roept dit dier automatisch het beeld op van de bizon.  Maar wat skelet en gedrag betreft heeft de muskusos meer gemeen met schapen en geiten dan met runderen.  De naam is enkel geïnspireerd door de sterke muskusgeur die mannetjesdieren afscheiden tijdens het paarseizoen.  Een volwassen muskusos meet op schouderhoogte niet meer dan 1 tot 1,5 m en weegt tussen 300 en 400 kg.
Ooit leefden muskusossen in heel het noordelijk halfrond, tussen wolharige mammoeten, sabeltandtijgers en oerossen, zo'n 500.000 jaar geleden.  Maar door klimaatveranderingen, intensieve jacht en inkrimping van hun habitat, slonk hun aantal en werden de resterende kudden steeds verder naar het wilde en barre noorden teruggedrongen.  Op het einde van de 19de eeuw werden ze alleen nog aangetroffen in Groenland en de onbewoonde gebieden van het uiterste noorden van Canada.  In heel Alaska kwamen muskusossen toen niet meer voor.  In 1930 echter werd daar vanuit Groenland een kudde weer ingevoerd.  Muskusossen zijn inmiddels een beschermde diersoort geworden die in het wild nog voorkomt in reservaten in Siberië, Alaska en Noorwegen, waar ze in kudden leeft van twee tot drie dozijn exemplaren, meestal aangevoerd door een vrouwtjesdier.

Qiviut

De vacht van de muskusos, een van de meest isolerende in de dierenwereld, bestaat uit twee lagen : een buiten- of bovenlaag van lang en grof haar en een onderlaag van zacht en wollig dons, dat door de Eskimo's qiviut werd genoemd.  Het is de fijnste natuurlijke vezel ter wereld.  Hij is zachter dan kasjmier, isoleert acht keer meer dan schapenwol en krimpt niet in water, op welke temeratuur dan ook.  Qiviut is zo extreem fijn dat hij op zich niet als breiwol te gebruiken is.  Daarom wordt hij altijd met zijde vermengd.

Muskusos op de farm

De qiviut die tegenwoordig in de handel is te verkrijgen is afkomstig van muskusossen die in farms worden gehouden, kwekerijen die we niet alleen in Canada, Alaska en Groenland, maar ook al in Siberië, Noorwegen en Zweden aantreffen.  In de lente begint de muskusos te ruien.  De onderste haarlaag, die dan vanzelf loskomt van de huid, wordt geoogst door ze af te kammen, in tegenstelling tot schapen, die worden geschoren.  Een volwassen muskusos levert jaarlijks zo'n 2 tot 3 kg qiviut.  Het geoogste haar wordt dan manueel ontdaan van alle onzuiverheden door het te kaarden.  Vervolgens wordt het gesponnen en dan pas gewassen.  Qiviut is van nature grijsachtig bruin, maar verdraagt goed kleurstoffen, zodat hij tegenwoordig in talrijke kleuren voorkomt.
Qiviut voelt wat ruw aan tijdens het breien, maar na het blokken* van de sjaal wordt de wol zo zacht als een wolkje (*blokken is een vrij complex procédé waarbij de natgemaakte sjaal opengerekt wordt vastgezet met draden en spijkertjes om hem zijn definitieve vorm te laten aannemen).
Een sjaal in qiviut bezit een extreem hoge thermische kwaliteit en degenereert niet.  Integendeel, hoe meer hij wordt gedragen en gewassen, hoe dunner, zachter en wolliger hij wordt.  Door veelvuldig gebruik verkrijgt hij bovendien een glans en wint met de tijd aan schoonheid, hetgeen jammer genoeg van onszelf niet kan worden gezegd...

J'ai trocoté mon étole avec 740 g de qiviut que j'avais achetés pendant les journées portes ouvertes chez Bart & Francis en 2013 : 50 % musk ox qiviut et 50 % special bombyx morus silk - 7/ Nm, 350 m pour 50 g, couleur naturelle.  Ayant utilisé des aiguilles n° 3 (US 3), je n'hésiterais pas à prendre une prochaine fois des n° 2,75 (US 2), voire des n° 2,5 (US 1), car je tricote assez lâche.  Mon étole mesure 220 cm sur 45 cm.

I knitted my stole out of 740 gr of qiviut bought during Bart & Francis' open house in 2013 : 50 % musk ox qiviut and 50 % special bombyx morus silk - 7/ Nm, 350 m for 50 gr, natural colour.  I used no 3 needles (US 3), but since I knit rather loosely I should try it next time with no 2,75 (US 2) or even with no 2,5 needles (US 1).  My stole measures 220 cm by 45 cm.

Mijn stola is gebreid met 740 g qiviut gekocht tijdens de opendeurdagen bij Bart & Francis in 2013 : 50 % musk ox qiviut en 50 % special bombyx morus silk - 7/ Nm, 350 m voor 50 g, in natuurlijke kleur.  Ik gebruikte naalden nr. 3 (US 3), maar vermits ik nogal losjes brei zou ik het volgende keer met naalden nr. 2,75 (US 2) of zelfs 2,5 (US 1) proberen.  De stola meet 220 cm op 45 cm.

BART & FRANCIS 2014

Pas de routes enneigées et glissantes cette année pour se rendre chez Bart et Francis, mais une journée pluvieuse, sombre et froide.  Je me trouvais en Belgique, sans aucun doute.
Quel contraste que faisaient la chaleur et l'ambiance familiale dans la maison de Bart et Francis !  En entrant, des odeurs reconnaissables : fibre textile, laine, fils et l'arôme de café frais.  Du coup, on se sent chez soi.
Les journées portes ouvertes chez Bart et Francis représentent chaque année un événement attendu avec impatience par toutes les brodeuses, tricoteuses, dentellières et couturières qui les connaissent.  La maison de plusieurs étages est bondée de stocks de fils, de laines et de soies extraordinaires, en toutes les couleurs, épaisseurs, formes et textures.  A en mettre plein les yeux !  Au point qu'on ne sait où commencer.  Une nouveauté en 2014 : de superbes écheveaux de soie à tricoter.  Irrésistible !  Je devinais mon budget frissonner sous la menace de toute cette beauté...

No hazardous snowy roads this year to reach Bart and Francis, but a drizzly, chilly and gloomy day : this must be Belgium.
A sharp contrast with the warm and cosy atmosphere in Bart and Francis' house.  While entering I sniffed thread, wool and fresh coffee.  It made me feel right at home.
The open house at Bart and Francis' is an event all embroiderers, knitters, lacemakers and needlewomen who know it eagerly look forward to every year.  The house of different floors brims with stocks of specialities in thread, yarn, wool and silk, in all sizes, textures, shapes and colours.  A feast for the eyes and you don't know where to start.  A novelty in 2014 : beautiful strands of silk for knitting.  Irresistible !  I felt my budget shudder at the sight of all those beauties...

Francis

Geen gevaarlijk besneeuwde wegen dit jaar om tot bij Bart en Francis te geraken, maar een natte, kille, druilerige, sombere dag.  Kortom : this must be Belgium.
Daartegenover stonden de warme gezelligheid en de familiale sfeer in het huis van Bart en Francis in schril contrast.  Bij het binnentreden sloegen herkenbare geuren me tegemoet : garen, wol en verse koffie.  Je voelt je er meteen thuis.
Voor borduursters, kantwerksters, breisters en naaisters vertegenwoordigen de opendeurdagen bij Bart en Francis telkens weer een evenement om naar uit te kijken.  Het huis van verschillende verdiepingen barst uit zijn voegen van de voorraad specialiteiten in draad, garen, wol en zijde, in alle maten, structuren, vormen en kleuren.  Een feest voor het oog en je weet niet waar te beginnen.  Een nieuwigheid in 2014 : prachtige strengen zijde om te breien.  Onweerstaanbaar !  Mijn budget huiverde bij het zien van al dat moois...

Respectant la tradition, Bart et Francis avaient prévu une exposition originale lors de leurs journées portes ouvertes.  Cette année ils avaient mis pleins feux sur Maria Lehner-Muller.  Cette dame sympathique d'origine suisse dispose d'un talent prononcé pour la dentelle aux fuseaux tridimensionnelle, qui lui a fait accorder déjà plusieurs distinctions internationales, bien méritées d'ailleurs.  Son mobile de plumes en dentelle aux fuseaux faisait l'accroche de l'exposition.  Dommage que l'effet féérique de cette merveille ne sort pas suffisamment de mes photos.

Maria Lehner-Muller

Faithful to tradition, Bart and Francis had arranged a striking exhibition during their open house.  This year they spotlighted Maria Lehner-Muller.  This friendly Swiss lady has an exceptional talent for three-dimensional bobbin lace, that deservedly made her gain several international awards already.  Her mobile made of bobbin lace feathers was the eye-catcher of the exhibition.  Unfortunately, the fairylike effect of this piece of art doesn't really show in my pictures.

Traditiegetrouw hadden Bart en Francis tijdens hun opendeurdagen een markante tentoonstelling voorzien.  Dit jaar stond Maria Lehner-Muller in de schijnwerpers.  Deze vriendelijke dame uit Zwitserland, een genie in driedimensionaal kloskantwerk, heeft terecht al verscheidene internationale prijzen behaald.  Het feeërieke effect van haar mobile van gekantkloste pluimpjes, de blikvanger van de expo, was helaas niet in een foto te vatten.

C'était une occasion par excellence et un réel plaisir de rencontrer quelques lectrices de mon blog en personne.  Lors d'une pause-café nous avons examiné, comparé et commenté les achats des unes et des autres, avec de grands éclats de voix, comme cela convient à de véritables brodeuses, tricoteuses et dentellières.  Nous avions toutes une chose en commun : le compteur de budget clignotant en alerte rouge.  Rendez-vous l'année prochaine chez Bart et Francis.

I was also an excellent opportunity and a real pleasure for me to meet some readers of my blog in real life.  While enjoying the coffee and biscuits we inspected, compared and vividly commented each other's purchases, like true embroiderers, knitters and lacemakers do.  We all had one thing in common : the budget meter gave red alert.  See you next year at Bart and Francis.

Het was ook een uitstekende gelegenheid en een waar genoegen om er enkele lezeressen van mijn blog in levende lijve te ontmoeten.  Bij de koffie en de koekjes hebben we op geanimeerde wijze elkaars aankopen gekeurd, vergeleken en becommentarieerd, zoals het echte borduursters, breisters en kantwerksters betaamt.  Eén ding hadden we allen gemeen : de budgetmeter stond op donkerrood.  Afspraak volgend jaar bij Bart en Francis.

Pour vous faire participer à l'ambiance de chez Bart et Francis, j'ai rassemblé mes photos en diaporama, que vous pouvez déclencher ci-dessous en cliquant sur la flèche.

To let you share in the atmosphere at Bart and Francis' I have collected my photos in a slide presentation, which you can start below by clicking the arrow.

Om u te laten delen in de sfeer van bij Bart en Francis heb ik mijn foto's verzameld in een diapresentatie, die u hieronder kunt bekijken door te klikken op het pijltje.

J'ai profité de mon séjour en Belgique pour visiter Maxim's Hobby, un magasin que j'avais découvert l'an dernier : un paradis pour les brodeuses, tricoteuses, couturières et tout amateur de loisirs créatifs en général.  On y trouve tout ce qu'on peut imaginer.

I took advantage of my stay in Belgium to visit Maxim's Hobby, a store I discovered last year : a paradise for embroiderers, knitters, needlewomen and craft lovers in general.  You name it, they have it.

Van de gelegenheid heb ik gebruik gemaakt om weer een bezoek te brengen aan Maxim's Hobby, een winkel die ik vorig jaar al had ontdekt : een paradijs voor breisters, borduursters, naaisters en creatievelingen in het algemeen.  Je kan het zo gek niet bedenken of het is er te vinden.

Qui dit la Belgique, pense au chocolat.  Je ne quitte jamais ce pays sans m'être approvisionnée chez Fynell, un magasin de friandises.  J'ai trouvé le magasin totalement rénové depuis l'année dernière, et aussi irrésistible que celui de Bart et Francis.

And who says Belgium, thinks of chocolate.  Difficult to leave this country without passing by Fynell, to buy loads of that delicacy.  I found the totally renewed store just as irresistible as at Bart and Francis'.

Wie België zegt, denkt aan chocolade.  Ik kan dit land niet verlaten zonder even langs te lopen bij Fynell, om een voorraad lekkernijen in te slaan.  De zaak was helemaal vernieuwd sinds vorig jaar en het was er al even onweerstaanbaar als bij Bart en Francis.